Lions Origin – Ymuno â’r Haid

Lions Origin logo with background of rugby players in a huddle. With Canterbury and Howden logos.

Cyn taith 2025 Llewod Prydain ac Iwerddon i Awstralia, mae Grŵp Colegau NPTC yn falch o ymuno â’r haid fel Ysgol Lions Origin. Clybiau ac Ysgolion Lions Origin yw’r rhai sydd wedi helpu i lunio dyfodol y Llewod trwy gynhyrchu ac arwain chwaraewyr ar eu taith rygbi.

Mae Grŵp Colegau NPTC wedi chwarae ei ran wrth ddatblygu nifer o’r 855 o chwaraewyr sydd wedi cynrychioli Llewod Prydain ac Iwerddon.

Darren Morris #696

Rugby player Darren Morris in British and Irish Lions kit celebrating with Jason Robinson.

Mae lle i Darren Morris yn llyfrau hanes y Llewod ar ôl bod yn rhan o’r tîm a gychwynnodd Taith 2001 gyda buddugoliaeth o 116-10 dros Orllewin Awstralia.

Dechreuodd Darren ymhellach yn y buddugoliaethau dros NSW Waratahs ac ACT Brumbies, yn ogystal â dod oddi ar y fainc yng ngemau’r Daith gydag Awstralia A a NSW Country.

Ac fe ddaeth Morris i’r cae yn lle Tom Smith yn y Prawf olaf bythgofiadwy yn erbyn Awstralia, wrth i giciau o’r smotyn Matt Burke a cipio hwyr Justin Harrison ar y llinell sicrhau’r gyfres i’r gwesteiwyr.

Astudiodd Darren BTEC a HND tra yng Ngrŵp Colegau NPTC.

James Hook – #769

Rugby player James Hook in British and Irish Lions kit running with the ball.

Teithiodd un arall o gyn-fyfyrwyr Coleg Castell-nedd, James Hook, i Dde Affrica yn 2009 yn lle ei gydwladwr o Gymru, Leigh Halfpenny.

Chwaraeodd James mewn chwe gêm ar y Daith, pedair ohonynt fel eilydd, a sgoriodd 35 pwynt. Roedd ei bwyntiau yn cynnwys cais yn erbyn y Llewod Aur yn ei ymddangosiad cyntaf yn y crys coch enwog.

Cafodd ei enwi yn y garfan 22 dyn ar gyfer y trydydd prawf, sef yr olaf yn erbyn y Springboks.

Gwnaethpwyd James Hook yn Gymrawd Anrhydeddus Grŵp Colegau NPTC am Wasanaethau i Chwaraeon yn 2022, yn Seremoni Raddio flynyddol y Coleg.

Dan Lydiate – #784

Rugby player Dan Lydiate in British and Irish Lions kit running with the ball.

Aeth cyn-fyfyriwr Coleg Powys, Dan Lydiate, ar daith i Awstralia yn 2013 gyda’r Llewod ac ymddangosodd mewn wyth gêm ar y Daith – gan gynnwys pob un o’r tri Phrawf wrth ennill y gyfres  hanesyddol.

Wrth ddod i’r daith, roedd y blaenasgellwr wedi methu mwy na chwe mis o chwarae oherwydd cyfuniad o anafiadau i’w ffêr a’i goesyn.

Ond ar ôl sgorio cais yng ngêm agoriadol eu taith yn erbyn y Barbariaid yn Hong Kong, fe edrychodd Dan yn ôl at y math o allu a’i welodd yn cipio gwobr Chwaraewr y Bencampwriaeth 2012 gyda Chymru.

Daeth oddi ar y fainc yn y Prawf cyntaf ym Melbourne ond dechreuodd yr ail a’r trydydd wrth i’r Llewod guro’r Wallabies am eu buddugoliaeth gyntaf yn y gyfres mewn 16 mlynedd.

Yn 2014 dyfarnwyd Cymrodoriaeth er Anrhydedd i Dan Lydiate gan Grŵp Colegau NPTC ar gyfer Gwasanaethau i Chwaraeon.

Justin Tipuric – #786

Rugby player Justin Tupuric in British and Irish Lions kit about the catch the ball.

Roedd y cyn-fyfyriwr HND Gwyddor Chwaraeon Justin Tipuric yn rhan o garfan fuddugol y Llewod yn Awstralia, gan ennill lle ar y fainc yn y trydydd prawf tyngedfennol.

Wrth iddo ymuno â’r frwydr yn y 55ain munud gwelwyd bwrlwm gan y  Llewod a chafwyd tri chais yn yr ail hanner a gadarnhaodd fuddugoliaeth hanesyddol yn y gyfres.

Bedair blynedd yn ddiweddarach, cafodd ei ddewis eto ar gyfer Taith Seland Newydd gan ymddangos bum gwaith i gyd, er na chyrhaeddodd y tîm Prawf.

Roedd wedi dod yn un o’r dynion gorau i Gymru, yn enwedig ers ymddeoliad Sam Warburton, gan chwarae pob munud o’u hymgyrch buddugol yn ymgyrch Chwe Gwlad Guinness yn 2021, tra ei fod hefyd wedi dechrau pedair gêm yng Nghamp Lawn 2019 ac roedd yn ffigwr allweddol yn nhaith Cymru i rownd gynderfynol Cwpan Rygbi’r Byd 2019.

Cafodd ei gynnwys yn y Daith i Dde Affrica yn 2021 ond cafodd ei anafu yng ngêm gyntaf y Daith yn erbyn Japan a bu’n rhaid iddo ddychwelyd adref. Ymddeolodd Justin o rygbi rhyngwladol yn 2023 gyda 93 o gapiau dros Gymru a 2 gap Llewod Prydain ac Iwerddon.

Adam Beard – #852

Rugby player Adam Beard in British and Irish Lions kit

Yn aelod amlwg o ymgyrch fuddugol Cymru ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad 2021, gwisgodd Adam Beard goch Llewod Prydeinig ac Iwerddon am y tro cyntaf yn Ne Affrica yn 2021.

Cafodd Adam ei alw i fyny yn lle’r capten Alun Wyn Jones, a gafodd anaf i’w ysgwydd yng ngêm agoriadol y Daith yn erbyn Japan.

Ymunodd Adam ag Academi’r Gweilch ar ôl cwblhau ei BTEC Chwaraeon Lefel 3 yn Academi Chwaraeon Llandarcy a daeth yn un o brif gynheiliaid ail reng Cymru o 2019 ymlaen.

Gwnaeth bum ymddangosiad yn Ne Affrica, gan sgorio un cais yn erbyn y DHL Stormers.

Mae’r Coleg wedi ymrwymo i ddatblygu mabolgampwyr ifanc ac mae wedi cynhyrchu talent ar lefel ryngwladol yn gyson ar draws ystod eang o gampau. Fel Ysgol Tarddiad y Llewod, rydym yn falch o’n treftadaeth rygbi rhyngwladol ond mae gennym un llygad bob amser ar y dyfodol. Mae cyn-fyfyrwyr fel Dan Edwards yn Y Gweilch a Joe Hawkins, sydd ar hyn o bryd yn Exeter Rugby, yn ddau dalent ifanc, cyffrous sy’n dyheu am gael eu capio un diwrnod gan Lewod Prydain ac Iwerddon. Ac nid chwaraewyr rygbi yn unig yr ydym yn eu datblygu. Dechreuodd y dyfarnwr rhyngwladol a’r cyn-fyfyriwr Craig Evans ddyfarnu yn ei arddegau yn Academi Chwaraeon Llandarcy ac mae wedi bod yn dyfarnu ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad ers 2021. Bydd yn gobeithio cael ei benodi’n aelod o’r tîm dyfarnu sy’n mynd i Awstralia yn 2025.

Mae’n Llewod Prydain ac Iwerddon i gyd yn aelodau o’n Cyn-fyfyrwyr –  cymuned fyd-eang sefydledig o gyn-fyfyrwyr, rhwydwaith parod o gysylltiadau a ffrindiau gydol oes. I ddysgu mwy am ein Cyn-fyfyrwyr a sut i ymuno cliciwch ar y botwm isod.

Cyn-fyfyrwyr yng Ngrŵp Colegau NPTC

I ddysgu mwy am ein cyrsiau Chwaraeon a Gwasanaethau Cyhoeddus cliciwch y botwm isod.

Cyrsiau Chwaraeon a Gwasanaethau Cyhoeddus

I gael gwybod mwy am Lions Origin, cliciwch ar y botwm isod.

Lions Origin